Артур Конан Дойль

ДЭЭРЭМЧИН

(Орос хэлнээс 1995 онд орчуулав.)
Кросс-Инхендийн ойролцоох Истборн-Танбрижийн замын нэгээхэн хэсэг гүйлсийн шугуйгаар хүрээлэгдсэн цөлөрхөг газар билээ. Зун дуусч байх үе.
Нэгэн бүтэн сайны шөнийн арван хоёр цаг гучин минут болж байлаа. Нилээд хуучирсан, урт роллс-ройс моторо аяархан хүнгэнүүлсээр зам дээр гарч ирэв. Машины урд талын гэрлийн тусгалд салхинд найгах өвс, бутсын орой яг л кино дэлгэцэнд гарч байгаа юм шиг үзэгдэх даруй тас харанхуйд уусан одохдоо улам ч шигүү болсон лугаа харагдана. Замын хажуугийн далан дээр бүдэгхэн тусах машины арын гэрлийн улаан туяанд дугаарыг нь харах боломжгүй ажээ. Энэ бол жуулчны маягийн задгай машин байсан боловч түүний гадаад хэлбэр нэг л биш болохыг ажиглахааргүй байхын аргагүй байв. Машин замын хажуу дахь зуслангийн байшингийн онгорхой хаалгаар туссан гэрлийг дайрч өнгөрөх үед бүх юм нь ил харагдав. Машины тэвшийг бор олсон даавуун бүтээлгээр хучжээ. Урт хар бүрхүүлийг нь хүртэл ямар нэгэн эдээр нямбай гэгч нь хучсан байлаа.
Энэ хачин жигтэй машиныг өргөн мөртэй булиа эр ганцаар жолоодож явна. Бүрх малгай нүдээ хүртэл дарж өмссөн тэрээр жолоо руугаа бөгтийн суужээ. Малгайнх нь сүүдэрт зуусан янжуурынх нь гал улалзаж харагдана. Цэмбэн эдээр хийсан өргөн пальтоныхоо захыг босгожээ. Тэр хүн хүзүүгээ урагш нь сунган уруу газар мотороо унтраан явахдаа ямар нэгэн зүйлийг тэсгэлгүй хүлээсэн янзтай харанхуй руу ширтэж байлаа.
Урд зүгт холоос машины дохио бүдэг дуулдана. Ийм газар бүтэн сайны шөнө далайн эрэг дээр өдөржин биеэ шарчихаад нийслэл рүүгээ буцаж буй Лондончуудын урсгал өмнөөс умар зүг рүү хөвж байдаг юм. Машинтай хүн эгцлэн сууж чих тавив. Тэр зүгээс дахиад дохионы дуу гарав. Мөнөөх хүн дахин жолоо руугаа бөхийж, харанхуй руу хүчлэн ширтсэнээ гэнэт янжуурынхаа ишийг нулимж орхиод гүнзгий амьсгаа авлаа. Урд талд нилээд хол замын эргэлтэн дээр хоёр жижигхэн шар цэг харагдав. Тэд гэнэт алга болсноо дахин гарч ирээд дахиад л алга боллоо. Өнгөлөн далдалсан машины жолооч одоо хүлээхээ больж ажилдаа оров. Тэр хармаанаасаа хар өнгийн баг гарган өмсөөд юм харахад саад болгохгүйн туд нүдэндээ таарууланд янзлав. Тэрээр агшин зуур жижигхэн хийн дэнлүү гарган асааж өөрийгөө түргэн хараад дэнлүүгээ суудал дээрх маузерын хажууд тавилаа. Дараа нь малгайгаа улам доош дараад хурдаа нэмэв. Урт хар машин ухасхийн давхиж налуу газраар худаллаа. Жолооч урд гэрлээ унтраан зөвхөн жанжуу гүйлсийн бүдэг саарал судлаар л замаа баримжаална. Өмнөөс өгсөн ирж буй машины дуу улам тодорно. Тэр машин өгсөхдөө хүч алдан мотор нь өвчтэй хүний зүрхний цохилт шиг дуу нь тасалдана. Хурц шар гэрэл нь нэг далд ороод толгой дээр гарч ирэхэд хоёр машины хооронд гуч орчим ярд зай үлдсэн байлаа. Хар машин огцом эргэж зам хөндлөн зогсоод багтай эр урьдчилсан сануулга болгож хийн дэнлүүгээрээ зангав. Урдаас нь
- Хөөе чи! Осол гаргах нь уу? Урд гэрлээ асаахад яадаг юм? Золтой л дайрчихсангүй гэж ууртайгаар хашгирах дуун сонсдлоо.
Дэнлүүний гэрэл ихэд хуучирсан арван хоёр морины хүчтэй Уолсли машины жолооны ард ганцаар сууж буй цэнхэр нүдтэй, шар сахалтай залуу эрийн уурласнаасаа улайсан царайг гэрэлтүүллээ. Цочир уурлан улайсан царай нь төдхөн гайхшралаар солигдов. Багтай хүн зам дээр зогсоод урт голтой хар бууга аль хэдийн түүн рүү чиглүүлжээ.
- Гараа өргө, эс тэгвэл ... гэж тушаав.
Уолслигийн жолоочийг хэн ч хулчгар гэж хэлэхгүй нь мэдээж боловч тэрбээр гараа дээш өргөлөө.
- Машинаасаа гар!Гар бууны ам, дэнлүүний гэрэл дор мөнөөх залуу машинаасаа гаран зам дээр зогсов. Тэр гараа буулгах гэсэн боловч ширүүн зандралтыг сонсоод энэ санаанаасаа татгалзахад хүрлээ.
- Та сонссоч, энэ бүхэн чинь хоцрогдсон зүйл гэдгийг та мэдэхгүй байна гэж үү. Та лав тоглож байгаа биздээ гэж залуу хэллээ.
- Цагаа өг гэж буутай хүн тушаав.
- Та больдоо
- Би цагаа өг гэж хэлсэн шүү
- За за. Танд тийм их хэрэгтэй ол ав л даа. Дашрамд хэлэхэд алтадсан цаг юм шүү. Та нэг бол хоёр зуун жилээр хоцрогдож, эсвэл хэдэн мянган миль газар төөрсөн байх. Уг нь бол та Австралийн талд юмуу Америкт байх хэрэгтэй байж. Харин энд бол, Суссексийн зам таны байх газар ердөө ч биш.
- Мөнгөө! хэмээн дээрэмчин эсэргүүцлийн бүхий л санааг үлдэн хөөсөн өнгөөр дуугарав. Залуу тэр даруй хэтэвчээ гарга өгөв.
- Бөгж!
- Би бөгж зүүдэггүй л дээ.
- Тэнд очоод хөдлөлгүй зогсож бай!
Дээрэмчин өөрийн золиосныхоо хажуугаар өнгөрөн Уолслигийн дэргэр очоод хамрыг нь сөхөж, бахьтай гараа мотор руу нь шургуулахад, утас огтлохыг сонссон Уолслигийн эзэн:
- Таныг чөтгөр аваасай! Битгий машн эвдчих гэж хашхирав. Тэр эргэн машин руугаа дөхтөл дээрэмчин агшин зуур залуу руу буугаа чиглүүллээ. Дээрмчинг цэхлэн зогсох агшинд залуу эр ямар нэгэн гайхалтай зүйл олж харсан бололтой цочив. Тэрээр юм хэлэх гэснээ болилоо.
- Машиндаа суу ! гэж дээрэмчин тушаав. Залуу суулаа.
- Таны нэр?
- Рональд Баркер. Харин таныг хэн гэдэг билээ?
Багтай хүн түүний ингэж зүрхэлснийг энэ удаад тоохгүй өнгөрөөв.
- Та хаана амьдардаг вэ?
- Миний нэрийн хуудас түрийвч дотор байгаа. Нэгийг аваарай л даа.
Дээрэмчин асаалттай байсан Роллс-Ройсдоо үсрэн орж огцом эргэн хөдөлгөөнгүй зогсох Уолслиг тойрон гараад хурдлан одов. Минутын дараа гэхэд л тэр хагас милийн зайд гэрлээ асаан өмнө зүг рүү хурдалж байлаа. Харин ноён Рональд Баркер энэ үед дэнлүү асаан цахилгаан дамжуулагчаа засахад ашиглах утас хайн багажны хайрцгаа уурсан ухаж байв.
Аюулгүй зайд очсон хойноо дээрэмчин машинаа зогсоогоод Баркераас дээрэмдсэн эд зүйлсээ халааснаасаа гарган үзлээ. Цагийг нь буцаан хийгээд, түрийвчийг онгойлгон мөнгийг нь тоолов. Энэ жаалхан олз нь ердөө л долоон шиллинг. Гэтэл энэ нь мань дээрэмчинг харин ч хөгжөөсөн янзтай дэнлүүний гэрэлд мөнгийг хараад инээд алдав. Тэгснээ даруй өөрчлөгдөж, дахин ширүүн дүртэй болоод хоосон түрийвчийг халаасандаа хийн машинаа асааж цааш явлаа. Алсад дахин урдаас ирж буй машины гэрэл харагдлаа.Одоо дээрэмчин маань илүү зоригтой хөдөлж байлаа. Саяын болсон явдал түүнд өөртөө итгэх итгэлийг бий болгосон нь лавтай. Тэрээр гэрлээ унтраалгүйгээр өмнөөсөө ирж буй машинд ойртон очиж замын голд очиж тэднийг зогсохыг дохилоо. Аялагчдад энэ үзэгдэл тун сүртэй санагдсан тул үг дуугүй захирагдав. Тэдэнд хар радиаторын хажуугаар гэрэлтэх хоёр гэрэл, багтай жолооч л харагдаж байлаа.
Дээрэмчний машины гэрэл хорин морины хүчтэй задгай Хамбер, дэгжин машиныхаа жолооны ард сандарч мэгдсэндээ анивчин суух албаны саравчтай малгай өмссөн жолоочийг гэрэлтүүлнэ. Машины хоёр талын цонхоор торон бүрх өмссөн хоёр залуухан бүсгүйн гайхсан царай цухуйлаа. Тэдний нэг нь айсандаа чарлаж, харин нөгөөх нь биеэ барин тайван сууж байлаа.
- Биеэ бариач Гильда! хэмээн тэр шивнэж:
- Тэнэг юм шиг битгий орилоод бай! Берти ч юмуу, залуусын аль нэг нь биднээр тоглож байгаа биз гэж байлаа.
- Үгүй , үгүй! Флосси минь, энэ бол жинхэнэ дээрэмчин байна. Ёстой жинхэнэ зэрлэг. Бурхан минь, бид чинь одоо яанаа.
- За үгүй дээ! Харин энэ чинь бидний хувьд жинхэнэ сурталчилгаа, гайхамшигтай сурталчилгаа байна. Өглөөний сонинд ч амжихгүй л дээ. Харин оройныход бол ч яг хэвлэгдэнэ шүү.
- Тэгээд бид яах юм? хэмээн Гильда уйлагнан
- Флосси, Флосси, би муужирч унах нь байна. Бид хашгирсан нь дээр биш үү? Чи хар л даа. Тэр хар багтай хүн ямар аймаар харагдаж байнаа. Бурхан минь, бурхан минь. Тэр хөөрхий муу жаахан Альфыг алах байх даа гэнэ.
Байдал ч үнэхээр түгшүүртэй байлаа. Дээрэмчин машин руу харайн ирж, жолоочийг заамдан кабинаас нь чирч гаргав. Дээрэмчний барьсан маузерыг хараад намхан жолооч эсэргүүцэхээ больж дуулгавартайгаар машиныхаа хамрыг сөхөн моторноосоо очлуурыг нь салган авав. Олзныхоо хөдлөх боломжийг нь ийнхүү таслаад багтай дээрэмчин маань дэнлүүгээ гартаа барьсаар машины хаалга руу очлоо. Энэ удаад тэрээр ноён Рональд Баркертай харьцаж байсан шигээ тйим ширүүн бус, бага зэрэг ширүүвтэр боловч биеэ эелдгээр авч явж байлаа. Тэр хатагтай нарт хандан бүрх малгайгаа аваад:
- Эрхэмсэг хатагтай нарт төвөг учруулсандаа маш их харамсаж байна. Та бүхнийг хэн болохыг тань мэдэж болохсон болов уу гэв.
Хатагтай Гильда юу ч хэлж чадсангүй. Харин хатагтай Флосси тун хатуу байдалтай байна. Тэрээр:
- Хэлэх үг алга! хэмээн дуу алдаад:
- Харин та биднийг замд зогсоох ямар эрхтэй хүн бэ гэдгийг мэдэхийг хүсч байна гэлээ.
- Надад цаг бага байна гэж дээрэмчин хүйтнээр хариулаад:
- Миний асуултанд хариулаарай.
- Түүнд хэлээч, Флосси! Бурхныг бодож түүнтэй эелдэг байж үз хэмээн Гильда шивнэв.
- Бид Лондонгийн Гэйети театрын жүжигчид. Магадгүй та хатагтай Флосси Торнтон болон хатагтай Гильда Маннеринг нарын тухай сонссон байж болох юм. Өнгөрсөн долоо хоногт бид Истборны Роялд тоглоод бүтэн сайнд амрахаар шийдсэн юм. За миний хариулт болов уу?
- Би та бүхний үнэт зүйлс болон түрийвчийг тань авах ёстой!
Хатагтай нар чангаар дуу алдсан боловч удалгүй ноён Рональд Баркерын адилаар үл таних хүний тушаалыг дагалаа. Тэд түрийвчнүүдээ бушуухан гаргаж өгөөд бөгж, бугуйвч, энгэрийн зүүлт, хүзүүний зүүлтнүүдээ машины урд суудалд овоолов. Дэнлүүний гэрэлд үнэт чулуунууд гялтганана. Дээрэмчин үнэт эдлэлүүдийг авч:
- Энэ та бүхний хувьд их үнэтэй зүйл байх шиг байна? гэж асуулаа. Гэвч хатагтай Флосси зохицохыг хүссэнгүй.
- Битгий Клод Дювал шиг зан гаргаад бай! гэж дуу алдаад
- Нэг бол бүгдийг нь ав, эсвэл юу ч битгий ав! Бид өөрийнхөө хувийн өмчнөөс өөрсдөдөө бэлэг болгож жаахан юм авах болж байна уу?
- Биллийн сувдан зүүлт хэмээн Гильда яаран хэлээд богинохон сувдан зүүлт рүү гар сунгалаа. Гэтэл дээрэмчин баяртайгаар түүнд зүүлтийг нь эргүүлээд өгчихөв.
- Өөр авах юм байна уу?
Зоримог Флосси, турьхан Гильда хоёр цочирдсондоо уйлчихав. Гэтэл бүсгүйчүүдийн нулимс санаандгүй үр дүнд хүргэж дээрэмчин маань үнэт эдлэлүүдийг тэдний өвөр дээр бушуухан тавиад:
- Май авцгаа. Энэ бүхэн бол ердөө л гялалзсан утаснууд. Та нарт үнэтэй байх, харин миний хувьд юу ч биш гэжээ.
Нулимс дорхноо инээмсэглэлээр солигдов.
- Бидний түрийвчийг та ав л даа. Сурталчилгаа гэдэг чинь бидэнд юунаас ч чухал байдаг юм. Харин таны амьдрах арга тань юутай хачин. Бүр одоо энэ цаг үед шүү! Гэхдээ та баригдана гэж бүү ай. Энэ бүхэн маш гайхалтай, ямар нэгэн инээдмийн жүжиг шиг.
- Эмгэнэлт жүжиг ч байж болох юм гэж дээрэмчин санаашрангуй хэллээ.
- Өө яалаа гэж. Бид тийм биш гэж итгэж байна хэмээн жүжигчид зэрэг дуу алдацгаав.
Гэтэл дээрэмчинд маань яриагаа үргэлжлүүлэх зав байсангүй. Алсад ирж буй машины гэрэл гялалзаж харагдлаа. Ийнхүү шинэ ажил гарч ирсэн тул тэд тус тусын мөрөө хөөх хэрэгтэй болжээ. Дээрэмчин машиндаа суун салах ёс гүйцэтгэн бүрхээ өргөөд ээлжит олз руугаа давхин одлоо. Харин саяын адал явдлаасаа цочирдсон хэвээр буй хатагтай Флосси, хатагтай Гильда хоёр түүний машины арын улаан гэрлийг харанхуйд алга болтол нь харсаар үлдэв...

(Үргэлжлэл бий.)