Thursday, March 27, 2008

Амны "асуудал"

Нүд зүрх сэтгэлийн толь гэдэг. Үнэхээр л нүд хэзээ ч худлаа хэлдэггүй санагддаг юм. Харин ам бол биеийн толь, тэр дундаа эрүүл мэндийн толь гэчихвэл буруудахгүй биз ээ. Ганц би гэлтгүй бүх л эмэгтэйчүүд үнэрт маш мэдрэмтгий байдаг, тийм биз? Тамхины үнэрийг (миний дургүйг яана) бол бараг зуун метрийн цаанаас, эвгүй сүрчигний үнэрийг өрөөний тэртээ булангаас ч мэдэрчихнэ шүү. Харин өөд өөдөөсөө харж суугаад харилцан ярилцаж буй хүний амны эвгүй эвгүй үнэр ч давахад бэрхтэйхэн даваа. Брандаар гангарч, сайхан үнэртэй ус цацсан цэвэрхэн залуу ганц үг хэлэхэд л ам нь “асуудалтай” байвал тэгээд л дуусаа гэсэн үг.
Интернэтээс багахаан хайлт хийгээд үзэхэд боловсон хэллэгээр бол “амны хөндийн ариун цэвэр” эсвэл “амны хөндийн эвгүй үнэр” нь тухайн хүний дотор эрхтний эрүүл мэнд ямар байгаатай шууд холбоотой байдаг аж. Амны хөндий элдэв янзын бактериудаар дүүрэн байдаг. Хүний буйл өвчлөхөд л тэдгээр бактериуд буйлаар дамжин цусанд орох магадлалтай байдаг гэж уншлаа. Цусанд бактер ороход мэдээж төрөл бүрийн өвчин үүсэх аюултай болноо гэсэн үг.
Бас хүүхэд гаргах төлөвлөгөөтэй байгаа бүсгүйчүүд энэ тал дээр хүүхэд олохоосоо өмнө анхаарч эмчлүүлэх хэрэгтэй гэнэ. Цаашилбал, ходоодны эрүүл мэнд ямар байгааг амны үнэр шууд илэрхийлдэг гэдэг шүү дээ. Зарим тохиолдолд ДОХ өвчний анхны шинж тэмдгүүд аманд ямар нэгэн байдлаар илэрдэг тохиолдол бий гэсэн байна. Ясны сийрэгжилтийн шинж тэмдэг бас шүдэнд илэрдэг. Энэ мэтчилэн дурдаад байвал их л урт жагсаалт болохдогоо. Ер нь бид бүгд л энэ талаар их бага ямар нэг хэмжээгээр мэднэ.
Сүүлийн үед монголчуудын дунд “амны үнэр”-ийн асуудал их түгээмэл болоод байх шиг ажиглагдаад байдаг. Өдөрт уулзаж ярилцсан 5 хүний тутмын лавтай 3 нь ийм асуудалтай гэхэд хэтрүүлсэн болно гэж би лав бодохгүй байна.
Нийтээрээ эрүүл мэнд доройтоод байна уу, эсвэл ариун цэврээ сахихаа больчихоод байгаа юм уу. Ямар ч байлаа гэсэн хүн бүр “амандаа” анхаарая аа!!!

1 comment:

бж said...

Za yostoi boduushtai chuhal asuudal hundsun bainaa.
Amnii evgui uner ch uneheer hetsuu shuu. Minii bodloor zarim humuus shudee zugeer l soizdoj ugaahad l hangalttai gej boddog shig sanagddag. Getel shudnii ugt uldsen hoolnii uldegdel yalzarch am evgui unertei bolgodog gedgiig ter bolgon anzaardaggui yum shig. Utsaar shudniihee ugiig sain tseverlevel iim yavdal garahgui baij bolmoor.
Yer ni bidniig huuhed baihad shud amaa yaj archlah tuhai ter bolgon zaaj surgadaggui, shudnii mergeshsen emneleg ch hovor baij dee. Harin odoogiin huuhduud bol bagaasaa shudee archlaad eruul baij bolohoor. Shud eruul bol tsaashlaad hodood dotor eruul baij boloh baih gej boddog.